Cà phê Moka – một trong những giống cà phê quý hiếm và được mệnh danh là “nữ hoàng” của thế giới cà phê – không chỉ nổi bật với hương thơm quyến rũ và vị chua thanh tinh tế, mà còn là niềm tự hào của vùng đất Cầu Đất (Đà Lạt).
Trong hành trình khám phá tinh hoa cà phê Việt, Moka là một cái tên bạn nhất định phải biết đến và trải nghiệm một lần trong đời. Cùng Hoàng Hiệp Coffee tìm hiểu qua bài viết bên dưới bạn nhé!
1. Nguồn gốc và hành trình đến Việt Nam của cà phê Moka
Cà phê Moka (còn gọi là Mocha) có xuất xứ từ Yemen, lần đầu tiên được biết đến rộng rãi qua cảng Mocha – một trung tâm buôn bán cà phê nổi tiếng từ thế kỷ 15. Đây là một giống thuộc dòng Arabica, nổi bật với hương thơm nồng nàn, vị chua nhẹ và hậu vị sâu lắng.
Tại Việt Nam, Moka được người Pháp đưa vào từ những năm đầu thế kỷ 20. Tuy nhiên, do yêu cầu canh tác khó khăn, loại cà phê này chỉ có thể sinh trưởng tốt tại những vùng có độ cao lớn, khí hậu mát mẻ quanh năm như Cầu Đất (Đà Lạt) – nơi được mệnh danh là “thủ phủ của cà phê Moka” tại Việt Nam.
2. Điều gì làm nên sự đặc biệt của cà phê Moka?
Không phải ngẫu nhiên mà Moka được gọi là nữ hoàng của các loại cà phê. Sự khác biệt của nó đến từ nhiều yếu tố:
a. Hương thơm và hương vị độc đáo
Nếu bạn là người yêu cà phê, chỉ cần một lần thưởng thức Moka cũng đủ để bạn không thể quên được. Moka mang một hương thơm tinh tế, có sự pha trộn giữa mùi socola, hạt dẻ và chút trái cây lên men nhẹ nhàng. Khi uống, người ta cảm nhận được vị chua thanh, ngọt nhẹ, và một hậu vị kéo dài đầy quyến rũ – điều mà hiếm loại cà phê nào khác có thể mang lại.
b. Yêu cầu khắt khe trong canh tác
Moka là giống cà phê cực kỳ “khó tính”. Cây chỉ sinh trưởng tốt ở độ cao từ 1.400 mét trở lên, cần khí hậu mát mẻ, đất tơi xốp và chế độ chăm sóc cẩn thận. Vì vậy, sản lượng cà phê Moka thường không cao, nhưng bù lại chất lượng lại vô cùng vượt trội.
c. Hạt cà phê đẹp và tinh tế
Hạt cà phê Moka thường có kích thước nhỏ, dẹt hơn so với Robusta và Arabica thông thường. Màu sắc hạt sáng hơn, đều màu và mang vẻ đẹp thẩm mỹ cao. Chính vì vậy, Moka còn được sử dụng để pha trộn với các loại cà phê khác, nâng tầm chất lượng sản phẩm cuối cùng.
3. Vùng đất Cầu Đất – “Thánh địa” của cà phê Moka tại Việt Nam
Nằm ở độ cao hơn 1.500 mét so với mực nước biển, xã Cầu Đất (Đà Lạt, Lâm Đồng) là nơi có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng lý tưởng cho việc trồng cà phê Moka. Nhờ vào sự chênh lệch nhiệt độ ngày – đêm lớn, đất bazan màu mỡ cùng sương mù bao phủ quanh năm, cà phê Moka trồng ở đây cho hương vị đậm đà, phức hợp và tinh tế bậc nhất.
Hiện nay, một số nông trại cà phê tại Cầu Đất đã kết hợp mô hình canh tác bền vững, hữu cơ và chế biến bán ướt (semi-washed), giúp giữ lại trọn vẹn những tinh hoa trong từng hạt cà phê Moka.
4. Giá trị của cà phê Moka trên thị trường
Với hương vị đặc biệt và sản lượng giới hạn, cà phê Moka thường có giá bán cao hơn rất nhiều so với các loại cà phê thông thường. Tại thị trường nội địa, giá cà phê Moka nguyên chất dao động từ 500.000 – 1.000.000 đồng/kg. Còn trên thị trường quốc tế, cà phê Moka Cầu Đất được săn đón bởi các nhà rang xay và tín đồ cà phê khó tính ở Nhật Bản, Hàn Quốc, Châu Âu.
Không chỉ đơn thuần là một loại cà phê, Moka còn là biểu tượng của đẳng cấp – nơi mỗi hạt cà phê đều mang trong mình câu chuyện về thiên nhiên, con người và sự kỳ công trong từng giai đoạn chế biến.
5. Thưởng thức cà phê Moka – Một nghệ thuật tinh tế
Cà phê Moka thường được sử dụng để pha phin hoặc pha bằng máy espresso để khai thác trọn vẹn hương vị. Tuy nhiên, để thật sự cảm nhận được độ ngon đặc biệt, nhiều người sành cà phê thường chọn pha thủ công bằng phương pháp pour over – phương pháp lọc tay giúp kiểm soát nhiệt độ, thời gian và độ chảy của nước, mang đến ly cà phê tinh tế và trọn vẹn hương thơm.
Ngoài ra, Moka cũng rất phù hợp để kết hợp với sữa tươi, tạo ra những ly cappuccino hoặc latte đầy quyến rũ, vừa đậm đà vừa béo ngậy, rất được ưa chuộng tại các quán cà phê specialty.
6. Bảo tồn và phát triển giống cà phê Moka – Một thách thức cần nỗ lực
Mặc dù có giá trị kinh tế và danh tiếng cao, nhưng thực tế hiện nay giống cà phê Moka tại Việt Nam đang đứng trước nguy cơ mai một. Nguyên nhân đến từ:
- Khó trồng, dễ nhiễm bệnh, năng suất thấp.
- Yêu cầu kỹ thuật chăm sóc cao.
- Diện tích trồng ngày càng bị thu hẹp bởi sự phát triển của các giống cà phê khác dễ trồng hơn.
Xem thêm:
Khám phá quy trình rang cà phê – bí quyết tạo nên hương vị tuyệt hảo
Cà phê arabica là gì? Tại sao người yêu cà phê lại ưa chuộng đến vậy?
Để bảo tồn “nữ hoàng cà phê”, nhiều nông trại và doanh nghiệp cà phê đặc sản đang nỗ lực duy trì các vườn Moka nguyên bản, đồng thời ứng dụng khoa học kỹ thuật để cải thiện chất lượng cây trồng mà vẫn giữ được đặc trưng hương vị quý báu.
